Nog meer actie! (en een hele hoop regen)

De woensdag na mijn vorige verslag was even een heftig dagje… In de ochtend was het verrassend rustig op de eerste hulp, dat had misschien al een voorteken moeten zijn. Carlijn en ik gingen dus maar voor een vroege lunch, maar toen we terugkwamen was er een grote chaos. De 4 bedjes waren bezet en er zat nog een patiënt op de grond. Iets later kwam er een spoedgeval binnen, die nog naar een apart kamertje worden gebracht waar 2 bedden staan en 1 automatische bloeddrukmeter (die hebben we niet op de eerste hulp verder, er liggen 2 handmatige bloeddrukmeters waarvan 1tje sowieso verkeer geijkt is volgens mij). Het ging om een man van begin 20 denk ik, die een boda ongeluk had gehad. Zijn gezicht was helemaal verbrijzeld, vrijwel al zijn tanden waren eruit en zaten los in zijn mond en hij zat dan ook helemaal onder het bloed. Hij was ook aan het trillen, of dat de pijn was, het bloedverlies, kou of iets anders weet ik niet. Hij ademde nog wel zelfstandig, al werd het bemoeilijkt door de hoeveelheid bloed en de losse tanden in zijn mond. Hij werd naar binnen gedragen op zo’n soort stoffen brancard. De arts-assistent die op de eerste hulp stond, bleef rustig bij zijn patiënt. Carlijn en ik gingen maar gelijk mee met die man. ATLS doen ze hier niet echt aan maar nadat we hadden geconcludeerd dat hij bij kennis was, zelfstandig ademde en zijn bloeddruk en pols eigenlijk prima waren, besloten we een infuus te gaan zetten om hem vloeistoffen te geven. Inmiddels ben ik redelijk geoefend in infuusjes prikken en zat deze er ook in 1 keer goed in (te bedenken dat bloedvaten veel lastiger te zien zijn dan bij blanken en dat stuwbanden overrated zijn; afbinden met een handschoen kan ook prima…) Er was wel een zuster bij die wat spullen pakte om de tanden uit zijn mond te gaan vissen zodat hij beter kon ademen. Carlijn hielp haar om de patiënt op zijn zij te leggen terwijl ik het infuus aansloot. Inmiddels waren we toch zeker 5 minuten verder en kwam er een arts-assistent aansjokken. Ze bekeek de boel een beetje en liep weer weg om iets later terug te komen met hechtspullen om zijn gezicht te gaan hechten. Carlijn en ik keken met open mond toe. In plaats van dat er eerst werd gekeken of de man nog andere verwondingen heeft of intra-abdominale bloedingen ging zij op haar dooie gemakje hechten! Een beetje machteloos keken we toe, toen er een tweede spoedgeval binnen werd gebracht. Een vrouw die een insult leek te hebben. Ze werd binnen gebracht onder andere door een man die duidelijk zelf een arts was. Hij vroeg onze hulp bij het zoeken van wat materialen, maar materialen die Mulago helemaal niet heeft. Zwaar verontwaardigd was hij aan het mopperen en ging aan de slag met materialen die we wel hadden. Ook hier stonden we toe te kijken en konden we niets doen. Uit ellende zijn we weer terug gelopen naar de eerste hulp om te kijken of we de andere arts-assistent konden helpen met alle patiënten. Maar de arts-assistent was nergens te bekennen. We liepen een rondje over de eerste hulp en ik werd vastgepakt door een man die op zijn buik op de onderzoeksbank lag: “Help me, please, I’ve been bitten by a dog, my head hurts”. Hij had een grote snee in zijn achterhoofd die gehecht moest worden en hij had waarschijnlijk ook wel een hersenschudding of misschien zelfs wel een hersenbloeding, maar we kunnen niets beginnen zonder arts. Nog 10 minuten hebben we gezocht en konden niemand vinden… Uiteindelijk hebben we het opgegeven en zijn we weggelopen. Dit klinkt ontzettend hard waarschijnlijk maar het is onmogelijk om tussen die ellende te staan, compleet machteloos terwijl patiënten je wanhopig aankijken… Deze dag heeft behoorlijk indruk gemaakt op ons en we waren ook wel blij dat we donderdag een dagje vrij hadden (dag van de arbeid is hier een vrije dag) om even iets anders te kunnen doen.

Vrijdag was gelukkig een super dag; we werkten samen met een hele aardige arts-assistent en met het hoofd van de afdeling, die er duidelijk geen zin in had maar dat betekende alleen maar dat hij Carlijn en mij opdroeg om alles te doen wat wij prima vonden. Zo hebben we gelijk samen met prachtig teamwork een patiënt opgelapt die een behoorlijk bloedende snee in zijn voorhoofd had (zijn broer had een mes naar hem toegegooid, normaalste zaak van de wereld hier). Een verpleegkundige in opleiding vertaalde en zette de tetanus injectie, Carlijn zette diclofenac injectie, ik prikte infuus en sloot hem aan en Carlijn ging hechten en heeft ondertussen ook de verpleegkundige leren hechten (niet bepaald een talent; ze kreeg met geen mogelijkheid de naaldvoerder open, ook na een uur oefenen met alleen het openen van de naaldvoerder niet). Verder heb ik nog medicijnen voorgeschreven (godzijdank had ik farmacotherapeutisch kompas op mijn mobiel voor de juiste doseringen) want ach, waarom zou een student uit een ander land geen medicijnen kunnen voorschrijven? en heb ik een ontstoken vinger gedraineerd wat redelijk smerig werk was (gelukkig had Carlijn een goeie zenuwblokkade geprikt anders was t ook een zeer pijnlijke zaak geweest) en verder nog wat lichamelijk onderzoek hier en daar en veel injecties.

Het weekend gingen de 4 meiden die nog niet hadden geraft raften en Vero en Carlijn gingen met 2 Amerikanen naar Sipi falls en bleef ik met Carmen achter, om braaf aan ons verslag te kunnen werken en even naar de Craft Market (de souvenir ‘markt’) te gaan.

De afgelopen week heb ik nog een week doorgebracht op de Accidents & Emergencies met Carlijn. Het was niet zo druk als de week ervoor; waarschijnlijk door de ontzettende regenval. Het is de hele week lang vreselijk weer geweest; elke nacht rond 4 uur begon het weer te gieten tot ongeveer 9 uur (waardoor we vervolgens lekker door de modderplassen in het dampende weer naar het ziekenhuis konden soppen) waarna het de rest van de dag bewolkt was en stikbenauwd. Door die regenval blijven de patiënten maar thuis omdat ze het huis niet uit kunnen waarschijnlijk. We hebben alsnog wel van alles kunnen doen hoor en wat grappige dingen meegemaakt zoals een man die een paar joints op had en hartstikke stond door de politie bij ons was afgezet. Die man moest gedoucht worden maar hij was het er niet helemaal mee eens maar kon zich ook niet echt verzetten. Hij werkte gewoon niet mee. Het was dan ook hilarisch om te zien hoe de man die de patiënten wast probeerde de broek van die man uit te krijgen. Terwijl wij aan het lachen waren om die patiënt kwam de arts-assistent niet meer bij nadat hij vroeg of we ooit eerder zoiets hadden gezien en we hem vertelden dat joints legaal zijn in Nederland ;) We hebben ook wel een van de meest ranzige dingen ooit meegemaakt; gelukkig kwamen we net terug van de lunch en waren onze magen gevuld: we kwamen binnen en aan de ene kant zat een jongetje die besneden was en waarvan het zaakje helemaal was gaan infecteren omdat het verband er al 5 dagen op zat zonder gewisseld te zijn en aan de andere kant lag een man met obstipatie problemen en blijkbaar lossen ze dat hier niet op met laxantia of een klysma maar gewoon met de hand… We hebben gelukkig ook nog veel infusen mogen aanbrengen (ik heb er ook eentje aangebracht bij een kindje van 1,5 jaar, in 1 keer gelukt!) en kunnen hechten en zelfs nog ‘les’ gegeven in hechten aan leerling verpleegkundigen en injecties zetten aan vierdejaars geneeskunde studenten van hier (nee die hebben werkelijk waar geen idee hoe ze het moeten doen). Het personeel op de A&E was ook superaardig en we hebben er dan ook een hoop lol mee gehad; heb met de hoofdzuster een soort van gesprek in het Luganda gehad (elke dag leerde ze ons weer een beetje Luganda bij) en we hebben ons kostelijk vermaakt toen zij een ‘grote schoonmaak’ ging houden toen er te veel mensen in de kamer stonden en ze iedereen redelijk snauwend de deur wees en vervolgens met ons kwam babbelen alsof er niets aan de hand was.

Dit weekend hebben we zaterdag aan onze verslagen zitten werken en ’s avonds heeft Carmen een heerlijke stoofpot gemaakt voor ons en voor Ryan, de Amerikaanse jongen die tegelijk met ons is begonnen en dinsdag terug gaat naar Amerika. Hierna hebben we wederom de Iguana onveilig gemaakt en weer een fantastische avond gehad. Vandaag hebben we dan ook lekker uitgeslapen en gezien eindelijk de zon weer scheen (die hebben we dus een hele week niet gezien) zijn we met een stel naar het zwembad gegaan (helaas was de zon na 3 uur weer weg maar goed). De komende 2 weken zijn alweer de laatste 2 weken; de tijd gaat ontzettend hard ineens maar ik moet toegeven dat ik inmiddels toch ook wel een beetje naar huis begin te verlangen, al zijn het maar de kleine dingen zoals frisse lucht (hier stinkt het overal naar uitlaatgassen, marabou-stront, überhaupt stront, afval en ga zo maar door) en mijn bed (inmiddels is mijn tweede matrasje zo doorgezakt dat ik weer op de lattenbodem lig…). Maar eerst nog de komende 2 weken, die hopelijk nog leerzame en leuk worden, op de buikafdeling!

Liefs