Alweer over de helft en nu: Actie!

En ineens zijn we over de helft heen! Wat gaat de tijd ontzettend snel! Vorige week heb ik me nog prima vermaakt op de infectieziekten (behalve donderdag; toen werd ik voor de tweede keer sinds ik hier ben geveild door giga buikkrampen en heb ik een dagje op bed doorgebracht helaas). Er was maar 1 Amerikaanse student op ID maandag tot en met woensdag, de ene Oegandese arts-assistent, Oegandese arts en een Oegandese intern (wat een soort semi-arts is hoewel de interns hier wel al geregistreerd arts zijn, maar elke afgestudeerde medische student moet verplicht een jaar internship doen voor hij als arts-assistent kan werken). Ik heb dus veel lichamelijk onderzoek kunnen doen, bloeddrukken gemeten, mee differentiaal diagnoses opgesteld en behandelingen ingezet. Een van de patiënten die het meest indruk op me heeft gemaakt was een 17 jarig meisje die woensdag alleen de afdeling op gestrompeld kwam. Of eigenlijk plofte ze neer op een bed in de gang net voor de afdeling. We waren net klaar en gingen dus kijken waarvoor zij kwam. Ze was via de eerste hulp naar onze afdeling gestuurd. Ze had zich daar gemeld omdat ze hoge koorts had, al een week diarree, buikpijn, overgeven, hoesten en hoofdpijn. Ze was zoals de meeste patiënten HIV positief en zat aan de medicijnen, maar die hield ze al een week niet binnen. Ze zag er heel slecht uit; uitgehongerd, zweterig, een soort uitslag rond en in de mond en duidelijk ziek. Haar pols was 126 slagen per minuut, bloeddruk 87/70 en temperatuur van 39,2 graden. De arts zorgde er gelijk voor dat ze van de verpleging een infuus kreeg met vloeistof en paracetamol. Maar toen kwam het probleem; ze was alleen gekomen en had geen geld. Oftewel: er was niemand die voor haar medicijnen kon halen bij de apotheek in het ziekenhuis en er was geen geld om überhaupt medicijnen te halen. Ze had ook allerlei onderzoeken nodig waaronder een echo van de buik, maar ook daar is geld voor nodig. Het enige wat we dus konden doen voor dit meisje was haar vloeistof geven en pijnstillers, wat gratis is. Ik geloof dat bloedonderzoek ook gratis is, maar gezien we haar toch eigenlijk niet konden behandelen had dat vrij weinig zin.. Ik vroeg aan de arts-assistent hoe dit nu verder moest. Hij vertelde dat we een aanvraag konden doen voor een soort maatschappelijk werker die kon helpen medicijnen te halen, maar de vraag is, is of de aanvraag op tijd zou zijn. “Als patiënten zonder attendent (dus zonder een familielid of vriend of wat dan ook) komen, is de prognose altijd heel slecht en kunnen we eigenlijk weinig voor de patiënt doen,” vertelde hij. Het meisje was vrijdag nog wel in leven maar nog altijd in de kritieke toestand waarin ze naar het ziekenhuis was gekomen, Inmiddels sta ik op een andere afdeling en weet ik niet hoe het met haar afgelopen is.

Zaterdag was het natuurlijk Koningsdag wat betekende dat het vrijdag Koningsnacht was. Als verblijvers in Oeganda waren we door de Nederlandse ambassade uitgenodigd voor een feestje bij de ambassadeur thuis. En wie slaat een feestje waar naar geruchten gratis drank en Nederlandse hapjes zijn nou af?! Dus met de 12 Maastrichtse studenten in Kampala en 2 Maastrichtse studenten die in een ander stadje een paar uur verderop zitten, gingen we, in het oranje/rood/wit/blauw gehuld met de matatu onderweg naar de ambassadeur. Matatu’s komen echter nooit in dat gedeelte van de stad dus moest Tyas hem navigeren. Het was niet heel moeilijk te vinden; de tuin was versierd in de Nederlandse kleuren. Het huis zag er heel groot uit maar we zijn alleen in de gigantische tuin geweest, waar meerdere partytenten stonden opgesteld, een soort podiumpje waar een live bandje speelde, statafels en een barretje. En het stond bomvol met mensen toen wij er keurig om 8 uur aankwamen. Het is bizar hoeveel Nederlanders er eigenlijk in Oeganda zitten en sterker nog, ik kende zelfs iemand; een meisje van mijn middelbare school die ik denk ik 5 jaar niet meer heb gezien. Erg toevallig! Al snel kwamen we erachter dat de geruchten van de gratis drank en ook de Nederlandse snacks klopten. Het is jammer dat er geen filmpje van is maar toen de eerste schaal met kaasblokjes langs kwam, keek iedereen alsof ze de loterij hadden gewonnen. Kaas verkopen ze hier namelijk nauwelijks en is daarnaast ook eens superduur, dus we hebben allemaal al een aantal weken geen kaas meer op. En het bleef niet bij de kaasblokjes; bitterballen, haring, cakejes, kipsaté en zelfs oliebollen kwamen voorbij! Fantastisch! Zo hebben we ons lekker volgegeten van 8 tot 11 en was er daarna een afterparty in onze favo club (Iguana). Om er te komen was er echter maar 1 optie: de Boda Boda. En ach, als de straten leeg zijn is dat helemaal niet zo erg ;) Iedereen is veilig aangekomen bij de club, waar we nog een mooie avond hebben gehad ;)

Deze week stond in mijn rooster dat ik naar de eerste hulp zou gaan. Ik ging dus een briefje halen bij Fiona (een van de twee buitenland co-schap begeleiders hier) voor de eerste hulp. Ik was in de veronderstelling dat er een los gedeelte was voor interne geneeskunde; toen ik met Carmen een dagje op de eerste hulp was stond er ‘surgical side’ boven het eerste hulp gedeelte. Maar blijkbaar is dat de enige eerste hulp die er is en komen daar ook interne problemen, hoewel het overgrote deel chirurgische problemen zijn. Niet dat ik dat ook maar enig probleem vind; ik vind chirurgie fantastisch, laat mij maar lekker hechten! Carlijn heeft hier haar co-schap chirurgie en staat ook de komende 2 weken op de eerste hulp dus dat is wel gezellig. Mulago hospital is best een groot ziekenhuis, ik denk zeker vergelijkbaar qua grootte met Maastricht. Dan verwacht je toch een redelijk grote eerste hulp, zeker gezien het grote aantal ongelukken hier in Kampala . Maar niets is minder waar; de eerste hulp bestaat uit een ruimte waarin 4 ‘bedden’ staan met een muurschotje ertussen; 2 aan de ene kant van het schot, 2 aan de andere kant. Dan is er nog een klein opslaghokje en een soort doucheruimte waar patiënten gewassen worden. De ‘bedden’ zijn niet meer dan onderzoeksbanken/stalen constructies met een dun matrasje waarover voor elke nieuwe patiënt nieuwe vuilniszakken worden gelegd. Er staat bij elk bed een hele oude infuuspaal waarvan wielen afgebroken zijn. Her en der staat een soort kom die dient als afvalbak voor vrijwel alles (verpakkingen, bebloede gazen, handschoenen) en er staan ‘safety boxen’ voor naalden en spuiten die niet mooi plastic zijn met zo’n handig hoekje om je naald veilig te kunnen weggooien, maar gewoon een kartonnen doos met klein gat, niet erg praktisch. Voor de 4 bedden lopen 2 arts-assistenten rond. Dat zou in theorie best oké zijn, ware het niet dat vrijwel elke patiënt gehecht moet worden en dat het vaak niet 3 kleine hechtinkjes zijn maar gemiddeld 15 steken nodig zijn. Dat is alleen maar mooi voor ons echter; we kunnen zo een hoop doen. Vandaag hebben Carlijn en ik bijvoorbeeld samen een patiënt gehecht die in elkaar getrimd was (groot deel van de patiënten op de eerste hulp is in elkaar getrimd, de een door de politie, de ander ‘gewoon’ door mensen op straat) met 2 grote hoofdwonden en een kleinere wond op zijn elleboog die allemaal gehecht moesten worden. Dat hechten gaat hier overigens niet bepaald steriel; de materialen worden ter plaatsen steeds opnieuw ‘gesteriliseerd’. Als je pech hebt is er zelfs als er veel patiënten die gehecht moeten worden in korte tijd te weinig steriel materiaal en moet het maar gebeuren met niet steriel spul. Steriele handschoenen zijn ook aan het eind van de dag allemaal spoorloos verdwenen en er lijkt een chronisch tekort te zijn aan betadine waardoor ‘ontsmetten’ gebeurd met NaCl. Naast de in elkaar geslagen patiënten hebben we deze 2 dagen ook veel brandwonden gezien; zowel gisteren als vandaag een kindje van 2/3 jaar waarvan de volledige voorkant van de armpjes en de romp verbrand zijn, waardoor de huid de kleur heeft van een blanke. Hondenbeten komen ook veel voor en verkeersongelukken met gebroken ledematen, brand- en schaafwonden. Vandaag hebben we ook nog een man gezien die denk ik ook een ongeluk heeft gehad of iets dergelijks; zijn rechter onderbeen was in ieder geval een grote wond en hij liep er duidelijk al een paar dagen mee rond; de stank die ervan af kwam was niet te houden, dat been was duidelijk aan het afsterven. Heel prettig om zo iemand vervolgens een injectie te moeten geven en het eeuwig duurt voor hij een stukje bil bloot had waardoor ik een paar minuten met de spuit klaar stond recht naast zijn stinkende been… Dan nog 1 les: gisteren zagen we een man die door de politie beschoten was en waartegen ook traangas gebruikt was. Zijn hand was compleet verbrijzeld en toen hij binnenkwam, begon iedereen te niezen en kregen we allemaal een brandend gevoel in mond en neus, heel naar! Wijze les dus: kom niet in aanraking met traangas, het is niet prettig…

Ik ben heel benieuwd wat ik nog allemaal ga meemaken op de eerste hulp de komende 1,5 week, ik weet in ieder geval zeker dat ik me er heel nuttig kan maken en dat ik me er ook prima ga vermaken!!! (Stiekem miste ik de actie van de chirurgie nogal:D)

Liefs